Demograficzne uwarunkowania wydłużania aktywności zawodowej
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2016.0960.1205Słowa kluczowe:
pierwsze przejście demograficzne, drugie przejście demograficzne, starzejące się społeczeństwo, zasoby pracy, wiek emerytalnyAbstrakt
W artykule poruszono problematykę wydłużania aktywności zawodowej w kontekście aktualnej i prognozowanej sytuacji demograficznej. Celem opracowania była identyfikacja demograficznych przesłanek wydłużania aktywności zawodowej. Artykuł przygotowano, opierając się na źródłach wtórnych – dokonano analizy literatury przedmiotu oraz analizy danych statystycznych. Przyjęto, że do grupy demograficznych determinant wydłużania aktywności zawodowej można zaliczyć: niski poziom urodzeń i przyrostu naturalnego, liczebne zmniejszanie się populacji, wydłużanie się przeciętnego trwania życia, starzenie się społeczeństwa oraz zmiany struktury ludności według wieku. Na podstawie danych statystycznych wskazano ich aktualne i przyszłe zmiany. Dokonano także analizy porównawczej ustawowego wieku przechodzenia na emeryturę, efektywnego wieku przechodzenia na emeryturę oraz okresu pracy zawodowej w krajach Unii Europejskiej.
Pobrania
Bibliografia
The 2015 Ageing Report. Economic and Budgetary Projections for the 28 EU Member States (2013–2060) [2015], „European Economy”, nr 3.
Ageism and Mistreatment of Older Workers. Current Reality, Future Solutions [2013], eds P. Brownell, J.J. Kelly, Springer, Dordrecht.
Błędowski P. [2002], Lokalna polityka społeczna wobec ludzi starych, SGH, Warszawa.
The Cambridge Handbook of Age and Ageing [2005], eds M.L. Johnson, V.L. Bengtson, P.G. Coleman, T.B.L. Kirkwood, Cambridge University Press, New York.
Coulmas F. [2007], Population Decline and Ageing in Japan – the Social Consequences, Routledge, New York.
Duration of Working Life [2016], http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/refreshTableAction.do?tab=table& plugin=1&pcode=tsdde420&language=en (data dostępu: 23.07.2016).
Employment and Activity by Sex and Age – Annual Data [2016], http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitViewTableAction.do (data dostępu: 30.07.2016).
Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu [2010], Komisja Europejska, Bruksela.
Golinowska S. [2008], Społecznoekonomiczne konsekwencje starzenia się populacji [w:] Konsekwencje ekonomiczne i społeczne starzenia się społeczeństwa, red. J. Kleer, PAN, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”, Warszawa.
Handbook of Aging and the Social Sciences [2001], eds R.H. Binstock, L.K. George, Academic Press, San Diego.
Jurek Ł. [2012], Ekonomia starzejącego się społeczeństwa, Difin, Warszawa.
Kaa D.J. van de [2002], The Idea of a Second Demographic Transition in Industrialized Countries, Paper presented at the Sixth Welfare Policy Seminar of the National Institute of Population and Social Security, Tokyo, 29 January 2002, http://websv.ipss.go.jp/webjad/WebJournal.files/population/2003_4/Kaa.pdf (data dostępu: 4.05.2014).
Konsekwencje ekonomiczne i społeczne starzenia się społeczeństwa [2008], red. J. Kleer, PAN, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”, Warszawa.
Król M. [2014], Starzenie się populacji Polski [w:] Współczesna polityka gospodarcza i społeczna, red. M. Król, „Przegląd Nauk Stosowanych”, nr 4.
Ludność. Stan i struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2015 r. [2016], GUS, Warszawa.
Maksimowicz A. [1990], Przemiany struktury ludności według wieku [w:] Teoria przejścia demograficznego, red. M. Okólski, PWE, Warszawa.
McDonald L. [2013], The Evolution of Retirement as Systematic Ageism [w:] Ageism and Mistreatment of Older Workers. Current Reality, Future Solutions, ed. P. Brownell, J.J. Kelly, Springer, Dordrecht.
McDonald P. [2001], Theory Pertaining to Low Fertility, International Perspectives on Low Fertility: Trends, Theories and Policies, Tokyo, 21–23 March 2001, http://adsri.anu.edu.au/sites/default/files/publications/popfutures/PaperMcDonald.pdf (data dostępu: 3.05.2014).
Okólski M., Fihel A. [2012], Demografia. Współczesne zjawiska i teorie, Scholar, Warszawa.
Older Workers in an Ageing Society. Critical Topic in Research and Policy [2013], ed. P. Taylor, Edward Elgar, Cheltenham–Northampton.
Opinia publiczna o nowych rozwiązaniach z zakresu polityki społecznogospodarczej [2016], Komunikat z badań nr 35/2016, CBOS, Warszawa.
Opinie o zmianach w systemie emerytalnym [2012], Komunikat z badań nr BS/77/2012, CBOS, Warszawa.
Podnoszenie wieku emerytalnego – diagnoza potrzeb i rekomendacje na przykładzie Polski i Niemiec [2011], red. J. Kucharczyk, E. Kuźmicz, ISP, Warszawa.
Polska w obliczu starzenia się społeczeństwa. Diagnoza i program działania [2008], PAN, Warszawa.
Population by Age Group [2016], http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/refreshTableAction.do? tab=table&plugin=1&pcode=tps00010&language=en (data dostępu: 24.07.2016).
Prognoza ludności na lata 2014–2050 [2014], GUS, Warszawa.
Rocznik demograficzny 2015 [2015], GUS, Warszawa.
Stan i struktura ludności według wieku w latach 1989–2014 [2016], http://stat.gov.pl/obszarytematyczne/ludnosc/ludnosc/strukturaludnosci,16,1.html (data dostępu: 22.07.2016).
Stankiewicz A. [2015], Trybunał jest ważniejszy, http://www.rp.pl (data dostępu: 15.12.2015).
To idzie starość. Postawy osób w wieku przedemerytalnym. Raport z badań [2008], red. P. Szukalski, ISP, Warszawa.
Ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. poz. 637.
Work and Aging. A European Perspective [1994], eds J. Snel, R. Cremer, Tylor and Francis Group, London.
World Population Ageing 2007 [2007], Department of Economic and Social Affairs, Population Division, United Nations, New York.
Współczesne problemy demograficzne. Rzeczywistość i mity. Ujęcie krajowe, regionalne i globalne [2011], red. J. Osiński, SGH, Warszawa.
Zielona księga na rzecz adekwatnych, stabilnych i bezpiecznych systemów emerytalnych w Europie [2010], Komisja Europejska, Bruksela.