Convergence of Economic Structures of Central and Eastern European Countries within the European Union
DOI:
https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2023.1000.0201Keywords:
the structure of the economy, convergence, CEE countries, the euro areaAbstract
Objective: To assess the similarity of the economic structures of Central and Eastern Europe countries within the European Union.
Research Design & Methods: The study was conducted with the use of an hierarchical cluster analysis for the years 2004 and 2019.
Findings: The research uncovered signs of both divergence and convergence. On the one hand, attention should be paid to the increased diversification of economic sub-sectors, a fairly clear division of all EU members into two blocks of countries (old countries and CEE countries) or small but positive changes in the average gross value added in economic sub-sectors in the countries. At the same time, the Euclidean distances between the CEE countries and the “model” structure consisting of 12 euro area countries have decreased, which indicates convergence. However, comparing the situation of all CEE countries, it cannot be unequivocally stated that the adoption of the euro had a noticeable impact on the convergence of the economic structure of a given country with the structure of the old EU countries that formed this group. However, this remains a partial assessment of real convergence and it is not definitive.
Implications / Recommendations: Based on the conducted research, it is difficult to formulate definitive conclusions. The similarity of gross value added structures within the EU reflects various processes and phenomena taking place in economies that are characterised by both convergence and divergence tendencies (labour productivity, wage level, consumption, savings, situation on the labour market, investment inflow, foreign trade, synchronisation of business cycles). This is why participation in the common market and monetary union must be supported by institutional and regulatory reforms. All the observed divergence aspects are a premise for reconsidering economic policies that should foster the convergence of the GDP structures of the CEE countries. The impulse associated with the process of European integration could shape different development trajectories for individual countries.
Contribution: The research presented makes it possible to assess the convergence of the CEE countries. This is a very important issue in the context of new challenges for EU economies, such as the effects of the pandemic and war in Ukraine, and in view of the inadequacy of the official convergence criteria to the macroeconomic reality.
Downloads
References
Angeloni I., Flad M., Mongelli F.P. (2005), Economic and Monetary Integration of the New Member States: Helping to Chart the Route, ,,ECB Occasional Paper”, nr 36, http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.807409. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.807409
Barro R.J., Sala-i-Martin X. (1992), Convergence, ,,Journal of Political Economy”, vol. 100(2), http://dx.doi.org/10.1086/261816. DOI: https://doi.org/10.1086/261816
Bolea L., Duarte R., Sánchez Chóliz J. (2018), From Convergence to Divergence? Some New Insights into the Evolution of the European Union, ,,Structural Change and Economic Dynamics”, vol. 47, https://doi.org/10.1016/j.strueco.2018.07.006. DOI: https://doi.org/10.1016/j.strueco.2018.07.006
Bukowski S.I. (2007), Unia monetarna. Teoria i polityka, Difin, Warszawa.
Cimoli M., Dosi G., Stiglitz J.E. (2015), The Rationale for Industrial and Innovation Policy, ,,Intereconomics”, vol. 50(3), https://doi.org/10.21874/rsp.v66i0.1277. DOI: https://doi.org/10.21874/rsp.v66i0.1277
Cyrek M. (2006), Procesy upodabniania się struktur gospodarczych Polski i wybranych krajów Unii Europejskiej, ,,Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, nr 8.
De Grauwe P., Ji Y. (2016), How to Reboot the Eurozone and Ensure Its Long-term Survival (w:) How to Fix Europe’s Monetary Union. Views of Leading Economists, red. R. Baldwin, F. Giavazzi, CEPR Press, London, https://www.wiwi.uni-wuerzburg.de/fileadmin/12010030/2018/Rebooting_Europes_Monetary_Policy.pdf (data dostępu: 28.01.2023).
De Grauwe P., Mongelli F.P. (2005), Endogeneities of Optimum Currency Areas: What Brings Countries Sharing a Single Currency Closer Together?, ECB Working Paper no. 468, http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.691864. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.691864
Frankel J.A., Rose A.K. (1996), The Endogeneity of the Optimum Currency Area Criteria, ,,The Economic Journal”, nr 108. DOI: https://doi.org/10.3386/w5700
Gräbner C., Heimberger P., Kapeller J., Schütz B. (2020), Structural Change in Times of Increasing Openness: Assessing Path Dependency in European Economic Integration, ,,Journal of Evolutionary Economics”, nr 30, https://doi.org/10.1007/s00191-019-00639-6. DOI: https://doi.org/10.1007/s00191-019-00639-6
Kalemli-Ozcan S., Sørensen B., Yosha O. (2001), Regional Integration, Industrial Specialization and the Asymmetry of Shocks across Regions, ,,Journal of International Economics”, nr 55. DOI: https://doi.org/10.1016/S0022-1996(01)00097-6
Karpiński A. (2008), Przemiany strukturalne w procesie transformacji Polski 1989–2003–2025, Szkoła Główna Handlowa – Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Kotliński K., Warżała R. (2020), Euro a proces konwergencji państw Europy Środkowo-Wschodniej. Próba oceny, Instytut Badań Gospodarczych, Olsztyn. DOI: https://doi.org/10.24136/eep.mon.2020.11
Krugman P. (1993), Lesson from Massachusetts for EMU (w:) Adjustment and Growth in the European Monetary Union, red. F. Torres, F. Giavazzi, Cambridge University Press, Cambridge, http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.394.9771&rep=rep1&type=pdf (data dostępu: 28.08.2022).
Markowski Ł. (2022a), Implementation of the Stabilizing Function of a Fiscal Policy in the Eurozone Countries, ,,Olsztyn Economic Journal”, vol. 17(1), https://doi.org/10.31648/oej.8697. DOI: https://doi.org/10.31648/oej.8697
Markowski Ł. (2022b), Konwergencja realna Polski i strefy euro z perspektywy synchronizacji cykli koniunkturalnych i wymiany wewnątrzgałęziowej, ,,Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, vol. 84(3), https://doi.org/10.14746/rpeis.2022.84.3.08. DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2022.84.3.08
Matkowski Z., Próchniak M. (2009), Zbieżność poziomów dochodu i wahań cyklicznych w krajach Europy Środkowej i Wschodniej w stosunku do Unii Europejskiej (w:) Wzrost gospodarczy w krajach transformacji: konwergencja czy dywergencja?, red. R. Rapacki, PWE, Warszawa.
Matkowski Z., Próchniak M., Rapacki R. (2013), Nowe i stare kraje Unii Europejskiej: konwergencja czy dywergencja?, ,,Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH”, vol. 91, Badania koniunktury – zwierciadło gospodarki. Część II, http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-06acfffc-6ae9-4ae9-80b3-800d4dd5d5cd (data dostępu: 15.09.2022).
Monacelli T. (2016), Asymmetries and Eurozone Policymaking (w:) How to Fix Europe’s Monetary Union. Views of Leading Economists, red. R. Baldwin, F. Giavazzi, CEPR Press, London, https://www.wiwi.uni-wuerzburg.de/fileadmin/12010030/2018/Rebooting_Europes_Monetary_Policy.pdf (data dostępu: 28.01.2023).
Mongelli F.P. (2002), „New” Views on the Optimum Currency Area Theory: What Is EMU Telling Us?, ECB Working Paper no. 138, http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.357400. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.357400
Onufer A. (2009), Zmiany strukturalne – zjawisko i jego pomiar, ,,Acta Universitatis Wratislaviensis”, nr 3244, https://repozytorium.uni.wroc.pl/Content/96434/PDF/13_Onufer_A_Zmiany_strukturalne_zjawisko_i_jego_pomiar.pdf (data dostępu: 13.01.2023).
Palan N., Schmiedeberg C. (2010), Structural Convergence of European Countries, ,,Structural Change and Economic Dynamics”, vol. 21(2), https://doi.org/10.1016/j.strueco.2010.01.001. DOI: https://doi.org/10.1016/j.strueco.2010.01.001
Pawlas I. (2015), Społeczno-ekonomiczny rozwój krajów Unii Europejskiej – analiza porównawcza, ,,Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, nr 228, https://www.ue.katowice.pl/fileadmin/_migrated/content_uploads/05_31.pdf (data dostępu: 5.09.2022).
Polityka gospodarcza (2006), red. B. Winiarski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Pronobis M. (2008), Polska w strefie euro, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Próchniak M. (2019), Konwergencja beta, sigma i gamma krajów postsocjalistycznych do Europy Zachodniej, ,,Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej”, vol. 17(1), https://doi.org/10.36874/RIESW.2019.1.10. DOI: https://doi.org/10.36874/RIESW.2019.1.10
Rószkiewicz M. (2002), Metody ilościowe w badaniach marketingowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Salamaga M. (2017), Ocena podobieństwa struktury towarowej handlu zagranicznego w krajach Unii Europejskiej, ,,Wiadomości Statystyczne”, nr 11(678), https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.1059. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.1059
Skórska A. (2013), Konwergencja czy dywergencja struktur zatrudnienia w Polsce i UE-15?, ,,Studia Ekonomiczne”, nr 160, https://www.ue.katowice.pl/fileadmin/_migrated/content_uploads/6_A.Skorska_Konwergencja_czy_dywergencja_struktur_zatrudnienia.pdf (data dostępu: 29.08.2022).
Szymańska A. (2017), Dochody podatkowe w krajach Unii Europejskiej, ,,Wiadomości Statystyczne”, nr 5(672), https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.0921. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.0921
Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu życia w Polsce w ujęciu dynamicznym (2000), red. A. Zeliaś, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
Tavlas G.S. (1994), The Theory of Monetary Integration, ,,Open Economies Review”, vol. 5(2), http://doi.org/10.1007/BF01000489. DOI: https://doi.org/10.1007/BF01000489
Tchorek G. (2012), Teoretyczne podstawy integracji walutowej (w:) Mechanizmy funkcjonowania strefy euro, red. P. Kowalewski, G. Tchorek, J. Górski, NBP, Warszawa.
Walesiak M. (2014), Przegląd formuł normalizacji wartości zmiennych oraz ich własności w statystycznej analizie wielowymiarowej, ,,Przegląd Statystyczny”, vol. (61)4, http://keii.ue.wroc.pl/przeglad/Rok%202014/Zeszyt%204/2014_61_4_363-372.pdf (data dostępu: 23.01.2023). DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0016.1740
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie / Cracow Review of Economics and Management
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.